شیرازْ یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان فارس است. برپایهٔ آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، این شهر جمعیتی بالغ بر ۱٬۲۱۴٬۸۰۸ نفر داشته که این تعداد در سال ۱۳۸۸ خورشیدی به ۱٬۴۵۵٬۰۷۳ افزایش پیدا کرده‌است^.

شهر شیراز در بخش مرکزی استان فارس و در ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا و در منطقهٔ کوهستانی زاگرس واقع شده و آب و هوای معتدلی دارد. این شهر از سمت غرب به کوه دراک، از سمت شمال به کوه‌های بمو، سبزپوشان، چهل‌مقام و باباکوهی (از رشته کوه‌های زاگرس) محدود شده‌است. شهر شیراز برطبق آخرین تقسیمات اداری به ۹ منطقهٔ مستقل شهری تقسیم شده و مساحتی بالغ بر ۱۷۸٫۸۹۱ کیلومتر مربع دارد نام شیراز در کتاب‌ها و اسناد تاریخی، تحت نام‌های مختلفی نظیر «تیرازیس»، «شیرازیس» و «شیراز» به ثبت رسیده‌است. محل اولیهٔ این شهر در محل قلعهٔ ابونصر بوده‌است. شهر شیراز در پیش از اسلام قلعه‌ای بوده که قدمت آن به دوران ساسانی و پیش‌تر بازمی‌گردد. این شهر در دوران بنی‌امیه به محل فعلی منتقل می‌شود و به بهای اضمحلال استخر -پایتخت قدیمی استان فارس- رونق می‌گیرد. شیراز در دوران صفاریان، بوییان و زندیه، پایتخت ایران بوده‌است.

کارخانجات الکترونیکی متعددی در شیراز وجود دارد. این شهر از دیرباز به واسطهٔ مرکزیت نسبی‌اش در منطقهٔ زاگرس جنوبی و واقع‌شدن در یک منطقهٔ به نسبت حاصل‌خیز، محلی طبیعی برای مبادلات محلی کالا بین کشاورزان، یکجانشینان و عشایر بوده‌است. همچنین شیراز در مسیر راه‌های تجاری داخل ایران به بنادر جنوب مانند بندر بوشهر قرار گرفته که این نقش با احداث شبکهٔ راه‌آهن به بنادر دیگر ایران کمرنگ‌تر شده‌است.

این شهر به سبب جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و طبیعی فراوان، همواره گردشگران بسیاری را به‌سوی خود فرا می‌خواند. 

                             آداب ورسوم شیرازیها

آتشکدهٔ صمیکان یکی از آتشکده‌های پیرامون شهر شیراز می‌باشد. قدمت این آتشکده به دورهٔ ساسانیان می‌رسد. آتشکدهٔ صمیکان در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شیراز واقع شده‌است.

باغ تخت یکی از آثار تاریخی شهر شیراز می‌باشد. این باغ در ارتفاعات شمالی شهر و در دامنهٔ «کوه باباکوهی» واقع شده‌است و در یکی از پادگان‌های نظامی شیراز قرار گرفته‌است. باغ تخت به‌وسیلهٔ «اتابک قراچه» در سال ۴۸۰ هجری احداث گردید و به «تخت قراچه» معروف گشت. در سال ۱۲۶۰ هجری و همزمان با سلطنت آغامحمدخان قاجار، این باغ گسترده‌تر گردید و عمارت جدیدی در آن بنا شد که «تخت قاجار» نام گرفت.

باغ چهل‌تن یکی از باغ‌های تاریخی و مشهور شهر شیراز می‌باشد. این باغ در دورهٔ زندیه احداث شده‌است و چهل گور تاریخی را در خود جای داده‌است؛ به‌همین دلیل به باغ چهل‌تن معروف گشته‌است. همچنین تعدادی گور مربوط به سدهٔ سیزدهم هجری در این باغ وجود دارند. باغ چهل‌تن در شمال آرامگاه حافظ واقع شده‌است و در داخل این باغ درختان گوناگونی به‌چشم می‌خورند.

مسجد جامع عتیق کهن­ترین و نخستین مسجد شیراز است که به آن مسجد جمعه، مسجد الاقصی، مسجد آدینه و مسجد جامع هم می­گویند.این مسجد یکی از عجیب‌ترین مساجد است . که بنای زیرین آنرا متعلق به قبل از اسلام می دانند. این مسجد در شرق حرم شاهچراغ قرار گرفته و از داخل حیاط شاهچراغ و از طریق بازار نوساز، راهی به آن وجود دارد. گفته می‌شود این مسجد در دوره بیست ساله سلطنت عمر و لیث صفاری در سال ۲۸۱هـ .ق ساخته شده است. در طی هزار سال اخیر این مسجد چندین بار، از جمله در زمان اتابکان، در زمان سلطان ابراهیم میرزا پسر شاهرخ گورکانی، در دوره صفویه و در سال ۱۳۱۵ توسط عده‌­ای از مردم و با همکاری اداره باستان‌شناسی تعمیر و بازسازی شده است. مسجد جامع عتیق هم اکنون به عنوان مسجدی تاریخی و آباد مطرح است.

 باورهای مردم

1.مردم شیراز بر این باور هستند که در زیر خدایخانه اژدهای خفته ( عصای موسی ) .(عام)

2.بر این باور هستند که قبله قبل از تغییر به این سمت بوده . و به این مسجد مسجدالاقصی نیز می گویند .(خاص)

3.این مسجد تغیر کاربری داده شده آتشخانه است .(خاص)

4.عیسی در این مسجد به همراه میکائیل و اسرافیل نزول کرده.(خاص)

5.معبد سلیمان (شیراز را از آن جهت ملک سلیمان می خوانند)

دیوار ندبه

در سمت جنوب این مسجد دیواری قرار گرفته که به دیوار ندبه مشهور است . برای تمایز این دیوار با سایر دیوارها علامت تک پیک یا سرو بصورت کاشی کاری آبی رنگی مشخص شده . گفته می‌شود این دیوار محلی بوده که براق در هنگام عروج پیغمبر از این محل حرکت کرده است !

خدایخانه (دارالمصحف)   

در میان صحن مسجد، اتاق مکعب گونه­ای است که دور تا دور آن را ایوانی به پهنای دو متر فرا گرفته است. این اتاق به نام خدایخانه یا بیت المقدس یا بیت المصحف و دروازه زمان نامیده می­شود.در چهار گوشه بیرونی آن چهار ستون گرد و مناره مانند قرار گرفته است. سقف ایوان­های شرقی و غربی آن هر یک به وسیله چهار ستون و سقف ایوان­های شمالی و جنوبی آن به وسیله دو ستون سنگی پابرجا شده­اند. ابعاد این ساختمان همراه با ایوان­هایش از بیرون ۱۰×۱۲ متر و ابعاد اتاق میانی ۶×۸ متراست.

ما قبل اسلام   

کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می دهد که بنای این مسجد بر روی عبادتگاه قدیمی قرار گرفته است . اما به علت محدودیت در کاوش‌ها، مشخص نیست که این عبادتگاه دقیقا متعلق به کدام دوره است . اما این واضح است که طرح مسجد جامع عتیق از الگویی ماقبل خود بهره برده است .

ضلع شمالی (رو به قبله)   

در میانه این ضلع تاقنمای بلندی قرار دارد که آن را تاق مروارید گویند. این تاق دارای دو گلدسته بلند و زیباست و سقف آن به وسیله آجر، مقرنس کاری شده است. طرف مغرب این تاقنما دالان در شمالی (در دوازده امام) و پنج تاقنمای دیگر است. پشت آنها شبستانی با پهنای کم ساخته شده که هم اکنون دفتر مسجد در آن قرار دارد.در شرق تاق مروارید شبستانی بزرگ قرار دارد که دارای پنج در آهنی شبکه­ای است و محراب آن از سنگ می­باشد و بخش شمالی آن دو طبقه است.

ضلع غربی (رو به آفتاب)   

ده تاقنما در درازای این ضلع ساخته شده که یکی از آنها دالان در ورودی قدیمی است. در وروردی این ضلع به بازار جدید شاهچراغ ختم می­شود که پشت آنها شبستانی باریک است.

ضلع جنوبی (پشت به قبله)   

در میان این ضلع، تاقنمای پهن و بلندی است که چون در قرن گذشته خراب شده بود در سال ۱۳۴۸ خورشیدی آن را دوباره ساخته­اند. پشت آن نیز شبستانی باریک و قدیمی است که هر دو سوی آن دو طبقه است و سقف آن آجری می­باشد و در آخر آن محرابی قرار دارد که منبر چوبی ۱۳ پله­ای نیز در کنار آن قرار دارد. در دو سوی محراب دو ستون سنگی مارپیچ وجود دارد و سقف محراب با کاشی آبی مقرنس کاری شدهاست.

شبستان اصلی و نوساز مسجد   

در مغرب سردر جنوبی، شبستان بزرگ و جدیدی ساخته شده است. این شبستان دارای یک منبر دوازده پله­ای از جنس آهن و سنگ مرمر است. محراب زیبای آن نیز در سمت راست منبر قرار دارد. روی دیوارها و محراب آن ۱۳ آیه و احادیث نبوی بر روی کاشی با خط ثلث و نسخ نوشته شده است.

ضلع شرقی (پشت به آفتاب)   

در میان این ضلع تاقنمای پهن و بلندی است که در پیشانی آن کاشی کاری­های زیبایی انجام گرفته است. در درون آن هفت تاقنمای کوچک و یک راه پله است و در سمت چپ آن چهار تاقنمای کوچک و ایوانی در پشت آنها قرار دارد. در سمت راست آن نیز چهار تاقنمای کوچک است که یکی از آنها در خروجی مسجد است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: